برند، سکوی پرتاب صادرات

پویش خبر-مهندس مودودی سرپرست سازمان توسعه تجارت ایران گفت: ما جایزه ملی برند را برای فعالان این حوزه ارائه کردیم و می‌خواهیم دومین جایزه ملی را اهدا کنیم به برندهای برتر کشور اما بحث برند بسیار فراگیرتر از جایزه است.

مودودی ادامه داد: آیا دولت باید برای هر فعالیتی که بخش خصوصی می‌خواهد انجام دهد چارچوبی بگذارد؟ و به جای بخش خصوصی فکر بکند؟ ما چارچوب کلی می‌گذاریم. می‌گوییم در شرایط فعلی آن بخشی که ارز بسیار زیادی را مصرف می‌کند، چیزی حدود ۱۳۳۹ قلم کالاست. لزوما هم ممکن است همه این‌ها هم درست نباشد کما اینکه ما در فهرست جدید ۲۹۳ قلم کالا را خارج کردیم و صد قلم کالا را هم اضافه کردیم. ما برای مدیریت ارز محدودی که در اختیار داریم این سیاست را به طور کلی ابلاغ می‌کنیم.

او همچنین گفت: کدهای اچ اسی که مبنای تعاملات تجاری ما با دنیا هست، کد هشت رقمی. در دنیا تا ۱۲ رقم هم داریم. وقتی می‌گوییم هشت رقمی یعنی طبقه تعرفه هشت رقمی شما مشمول خیلی از اقلام می‌شود که شاید یکی از اقلام بیش‌تریم واردات را داشته باشد اما چون در آن ردیف تعریف شده است، شما فکر می‌کنید ما پول دادیم برای واردات آن قلم خاص. برای مثال سال گذشته مطرح شده که مثلا ۵۰ میلیون دلار صرف واردات مربا شده است برای خود من سوال بود و وقتی از واردکنندگاه جویا شدم متوجه شدم که این‌ها ژله‌های صنعتی هستند برای صنعت شکلات ولی چون در آن ردیف تعرفه اسم هر دو آمده تلقی شده که ما مربا وارد کردیم.

سرپرست سازمان توسعه تجارت ایران ادامه داد: ما یک کلیاتی داریم که آن را به بخش خصوصی ابلاغ می‌کنیم. قانون است که کالایی که تولید داخل دارد، وارداتش ممنوع است. این را مجلس تصویب کرده است و ما هم به عنوان مجری قانون اجرا می‌کنیم.

سپس بیان کرد: اقتصادهای بزرگ زمانی شکوفا شده‌اند که توانسته‌اند برندهای بزرگی را پرورش بدهند. ما در کشور خودمان به صورت ویژه روی شرکت‌های توانمندی که بتوانند علاوه بر برند تجاری خودشان، برند ایران را هم با خودشان به دنیا معرفی کنند، خیلی کم داریم. این یکی از موضوعات کلیدی است که ما امروز دغدغه‌اش را احساس می‌کنیم.

مودودی گفت: ما در حوزه صادرات بیش از ده هزار واحد صادرکننده داریم. ۹ هزار و پانصد، ششصد شرکت هستند که امسال صادرات کرده‌اند. ولی کمتر از پانصد تا از آن‌ها بالای ده میلیون دلار است. بالای ۵۰۰ میلیون دلار، تعداد شرکت‌های صادرکننده به زیر ۵۰ تا می‌رسد. وقتی برویم بالای یک میلیار دلار به یکی، دوتا خلاصه می‌شوند. این آمارها آمارهای وحشتناکی است. وقتی من می‌خواهم بازارهای کشورهای دیگر را هدف قرار بدهم با کدام شرکت؟ با کدام محصول می‌توانم؟ ما در همه چیز تقریبا تولیدکننده داریم اما تولیدکننده‌ای که بتواند با یک برند جهانی رقابت کند در کشور چندتا داریم؟ آمار واردات‌مان هم این را نشان می‌دهد. ما نزدیک ۲۰ هزار واردکننده، ۱۹ هزار و ششتصد شرکت در سال ۹۶ داشته‌ایم که تقریبا چیزی نزدیک به ۹۰۰ تا از آن‌ها بالای ده میلیون دلار واردات کرده‌اند. حداقل در این بحث تعداد واردکننده‌های فعال دو برابر صادرکننده‌های ما هستند.

سرپرست سازمان توسعه تجارت تصریح کرد: برند شدن به عنوان بزرگ‌ترین مبنایی که ما بتوانیم ورود کنیم به عرصه جهانی که یکی از ویژگی‌هایش این است که حتما در آن بخش رقابت‌پذیر باشد به لحاظ کیفیت، قیمت تمام شده و توان رقابت. ما هدایت منابع را انجام ندادیم و اهداف را به طور مشخص تعریف نکردیم و ماحصل آن می‌شود که ما امروز ده تا برند پرقدرت نداریم که با آن‌ها بتوانیم خودمان را به دنیا معرفی بکنیم.

وی ادامه داد: ما در دنیا تمام ویژگی‌های یک کشور قدرتمند را داریم. ما به لحاظ GDP هجدهمین کشور دنیا هستیم. به لحاظ ذخایر زیرزمینی جز ده کشور برتر دنیا هستیم. به لحاظ استعدادهای اقلیمی، محیطی، تاریخی برای صنعت گردشگری جز ده کشور برتر دنیا هستیم. به لحاظ نیروی انسانی و تحصیل‌کرده هم رتبه بالایی داریم. به لحاظ جمعیت، جغرافیا و تنوع همسایگی هم ما جز کشورهای شاخص در دنیا هستیم ولی با تمام این اوصاف، وقتی نگاه می‌کنیم که ما ۱٫۲ درصد جمعیت دنیا را داریم اما متاسفانه در حوزه صادرات سهم ما به کمتر از دو دهم تقلیل پیدا می‌کند.

مودودی همچنین بیان کرد: ما از دهه ۷۰ به طور جدی وارد بحث صنعتی شدن شدیم. در آن مقطع هم یک اشتباه استراتژیک کردیم و نگاه خودکفایی مطرح بود. واحدهای کوچک بسیاری که ایجاد شده مانع از ایجاد واحدهای بزرگی شده که برای تجارت و نوآوری و ارائه محصولات جدید برخوردار باشیم. یکی از سیاست‌های اصلی سازمان توسعه تجارت برای اینکه بتواند به چشم‌انداز ۱۴۰۴ دست پیدا بکند، این است که بحث مگاپروژه‌ها را دنبال کند. ما بخش خصوصی را هدف قرار داده‌ایم که بتوانیم این مگاپروژه‌ها را در آن‌ها ادامه دهیم.

ما هفته گذشته از نشان جایزه ملی برند با حضور وزیر صنعت و معدن و تجارت رونمایی کردیم. این نشان ترکیبی است از دو نشان مشخص؛ یکی سرو ایرانی که نماد جاودانگی و تاریخی ماست و نماد زندگی که از گذشته تا امروز وجود داشته. در لباس امیرکبیر هم داریم. در عین حال اثر انگشت را هم به عنوان مهمترین اثری که می‌تواند هویت ما را نشان بدهد استفاده کردیم. عنوان این نشان Persian Originality هست. برای جلوگیری از صادرات محصولات کم کیفیت به نام ایران ما این نشان را طراحی کردیم و به شرکت‌هایی اجازه استفاده از آن را خواهیم داد که محصولاتشان به لحاظ کیفیت مورد تایید ماست.